Etapy zamierania i rozpadu drzewa:

1. osłabienie systemu odpornościowego przez czynniki abiotyczne,
2. inwazja czynników biotycznych,
3. pierwsze objawy w koronach drzew — zamieranie pędów,
4. zamieranie gałęzi i konarów,
5. powstawanie ran na pniu, odpadanie kory,
6. zamieranie drzewa,
7. odpadanie gałęzi konarów,
8. przewrócenie pnia w wyniku rozkładu drewna przez grzyby, rozkładu systemu korzeniowego oraz działania silnych wiatrów,
9. rozkład i rozpad pozostałej części drewna.

W lesie gospodarczym, w zastępstwie niejako procesów naturalnym, które stają się przyczyną powstawania nowych siedlisk dla niekiedy bardzo rzadkich gatunków organizmów, pozostawia się martwe drzewa  odpowiedniej ilości na hektarze powierzchni leśnej. Trzeba jednak przy tym pamiętać, aby nie stały się pierwotnymi ogniskami, groźnych dla całych kompleksów leśnych, rozwoju owadów czy grzybów powodujących choroby lasu. Instrukcja Ochrony lasu wskazuje, że martwe drzewa stojące i leżące oraz odpady i wierzchołki opuszczone przez szkodniki żerujące pod korą, ale opanowane przez owady żerujące w drewnie, powinny być pozostawione do biologicznego rozkładu oraz „Nadleśniczy, w celu zapewnienia warunków rozwoju wszystkim organizmom związanym z rozkładającym się drewnem, powinien w lesie utrzymywać drewno martwych drzew w różnych stadiach rozkładu, uwzględniając uwarunkowania przyrodnicze i ekonomiczne. Ilość posuszu czynnego nie może przekraczać 0,5 m³ na 1 hektar w drzewostanach świerkowych, 1 m³/ha w pozostałych drzewostanach iglastych oraz 2 m³/ha w drzewostanach liściastych. Stojących drzew martwych nie należy pozostawiać wzdłuż dróg, szlaków komunikacyjnych i w innych miejscach przebywania ludzi”.

Rozkład drewna

Tylko nieliczne organizmy mogą korzystać z celulozy, hemicelulozy czy ligniny (podstawowych składników budulcowych ścian komórkowych drewna) jako źródła węgla. W większości przypadków do tej grupy należą grzyby z gromady Basidiomycota (podstawkowe). Grzyby te wnikając do drewna wytwarzają enzymy ligazy i karbohydrazy, które rozkładają składniki ścian komórkowych na związki prostsze, zawierające węgiel łatwiej przyswajalny przez te organizmy. Są to enzymy zwane ektoenzymami, które są wydzielane do drewna przez strzępki grzyba rosnące w nim. Enzymy te łatwo rozprzestrzeniają się w środowisku drzewnym i pełnią rolę katalizatorów procesu rozkładu ścian komórkowych drewna.

Etapy rozkładu drewna:

1. zmiana zabarwienia, drewno jeszcze nie zmienia konsystencji jest twarde,
2. drewno przebarwione mięknie,
3. drewno pęka, wyraźnie widać oddzielające się włókna (zgnilizna biała) lub kostki (zgnilizna brunatna), widoczne czasami strzępki grzyba w szczelinach spękań, albo brunatne lub czarne linie demarkacyjne świadczące o obecności grzybów,
4. drewno rozpada się na mniejsze kawałki, w pniach i kłodach powstają dziuple,
5. drewno kruszy się, powstaje pył.

Warto zaznaczyć, że w miarę postępu procesu zgnilizny drewno zwiększa swoją wilgotność. Szczególnie leżące pnie stają się ważnym rezerwuarem wody w środowisku leśnym.