Rząd: Widelnice

Rodzina: Widelnicowate

Widłogonowate

Sfałdkowate

W Polsce występuje około 110 gatunków.

Morfologia

Długość do 2 cm.

Larwy mają smukłe grzbietobrzusznie spłaszczone ciało, trójkątną głowę zaopatrzoną po bokach w duże, złożone oczy oraz długie czułki. Na końcu odwłoka zawsze 2 długie wyrostki (cerci). Odnóża masywne, pokryte włoskami zakończone dwoma pazurkami. Na tułowiu dwie pary zawiązków skrzydłowych. Niektóre gatunki mają przy odnóżach, odwłoku lub dolnej wardze kępki nitkowatych skrzelotchawek. Osobniki dorosłe przypominają pokrojem larwy (też są smukłe i mają długie czułki) jednak posiadają błoniaste skrzydła w czasie spoczynku ułożone po bokach ciała. Latają słabo, żyją krótko (do kilku dni).

Dieta

Peryfiton (bakterie, grzyby, glony występujące na różnych podłożach) oraz zwierzęta, martwe fragmenty roślin. Larwy dużych gatunków mogą być bardzo żarłocznymi drapieżnikami.

Są pokarmem dla ryb, owadów wodnych, raków.

Siedlisko życia

Dno głównie płynących wód, chowają się pod kamieniami.

Wrażliwość na zanieczyszczenie

Większość gatunków jest bardzo wrażliwa na zanieczyszczenie. Ich obecność świadczy o dobrej jakości wody.

Cykl rozwojowy

Samice przez jakiś czas noszą jaja pod odwłokiem, potem składają do wody – po wykluciu larwy w wodzie przebywają od roku do trzech lat – przeobrażenie następuje na brzegu zbiornika. Postać dorosła żyje kilka tygodni nie pobierając pokarmu (czerpią energię z zapasów tłuszczu).

Podobieństwo

Larwy widelnic podobne są do larw jętek, jednakże różnią się poniższymi cechami:

• jętki mają 3 „ogony”, podczas gdy widelnice mają 2;
• jętki mają 1 pazurek na końcu odnóży, natomiast widelnice mają 2;
• jętki na brzuchu mają skrzelotchawki, a widelnice nie;
• jętki mają jedną parę pokryw skrzydłowych, a widelnice dwie pary;
• jętki mają krótkie czułki, a widelnice długie.