Biomy i lasy na świecie
  • czy wiesz, że?

Biom jako element bioróżnorodności

Biom to duży obszar o jednakowym klimacie, charakterystycznej szacie roślinnej i szczególnym świecie zwierzęcym. Typ roślinności biomu jest charakterystyczny, choć skład gatunkowy może być różny w zależności od położenia geograficznego. Podobnie rzecz się ma ze składem gatunkowym zwierząt. O zaliczeniu różnych obszarów do tego samego biomu decyduje podobieństwo fizjonomiczne, a nie pokrewieństwo zasiedlających je organizmów i ich zespołów (które to pokrewieństwo z kolei decyduje o wydzielaniu państw zoogeograficznych i fitogeograficznych).

Borealne lasy iglaste

Występują w północnej części Europy, Ameryki Północnej i Azji, w klimacie umiarkowanym, chłodnym, gdzie lato jest krótkie i ciepłe, a zima długa, mroźna i śnieżna. Tworzone są głównie przez limby, świerki, jodły, w domieszce występują brzozy, osiki, olchy; udział gatunków liściastych jest większy na obrzeżach lasów, nad brzegami rzek lub na obszarach przymorskich, gdzie klimat jest łagodniejszy. Drzewostany są tu z reguły jednowarstwowe, zwarte, a im dalej na północ – stają się bardziej luźne i ubogie gatunkowo.

Tajga
Tajga

Lasy równikowe

Porastają obszary położone najbliżej równika, po obu jego stronach. Nie ma tu zróżnicowania pór roku, dlatego rośliny nie zrzucają liści, przez cały rok występuje silne nasłonecznienie i intensywne opady. Roślinność tam występująca jest bardzo bujna, gęsta, różnogatunkowa, drzewa osiągają nawet 60m wysokości. Drzewostan jest wielowarstwowy, bogaty w liany i epifity, z ubogą i wybitnie cieniolubną warstwą runa. Charakterystyczne gatunki to mahoniowiec, heban, kauczukowiec, storczyki, figowce.

Las równikowy
Las równikowy
Las równikowy

Lasy strefy umiarkowanej

Występują w Europie, Azji i Ameryce formacje iglaste, liściaste lub mieszane, charakterystyczne dla obszaru Polski. Większość charakteryzuje się sezonowością rozwoju – zmieniają się wraz z porami roku. Okres wegetacji jest tu wystarczająco długi, co sprzyja zrzucaniu liści na zimę i przechodzeniu w stan spoczynku oraz wykształcaniu wiosną nowych, wydajnych, ale nie odpornych na zimno liści. Lasy te mają luźniejszą strukturę niż w strefie borealnej, co sprzyja rozwojowi warstwy runa i podszytu.

Lasy strefy umiarkowanej
Lasy strefy umiarkowanej

Makia

Charakteryzuje się roślinnością sucholubną, twardolistną, występującą na wilgotniejszych siedliskach w rejonie śródziemnomorskim. Przeważają tu mirty, wrzośce, jałowce i skarlałe drzewa, np. dęby czy drzewa poziomkowe. Aby ograniczyć parowanie podczas upalnego i suchego lata, rośliny te redukują liście, które stają się skórzaste i twarde, a dzięki łagodnemu klimatowi pozostają zielone przez cały rok.

Makia
Makia
Makia

Sawanna

Formacja występująca w strefie zwrotnikowej i międzyzwrotnikowej, w Afryce, Ameryce Południowej i Australii, gdzie pora deszczowa jest intensywna i krótka, zaś pora sucha długa. Są to rozległe obszary porośnięte trawami, wysychającymi w porze suchej. Krajobraz sawanny jest dość monotonny; miejscami, pojedynczo lub w skupieniu, rosną drzewa – głównie baobaby i akacje. Większe skupiska drzew występują nad ciekami wodnymi (lasy galeriowe). Taki obraz sawanny związany jest z przystosowaniem roślinności do skrajnych warunków klimatycznych, ograniczeniem okresu wegetacyjnego do krótkiej pory deszczowej oraz ciągłej konkurencji o wodę.

Sawanna
Sawanna
Sawanna

Step

Stanowią rozległe obszary pozbawione drzew, a porośnięte jedynie roślinnością trawiastą, dorastającą nawet do 2 m wysokości, występujące w klimacie umiarkowanym z gorącym i suchym latem oraz mroźną zimą. Brak roślinności drzewiastej spowodowany jest niewielką ilością opadów, które choć większe niż na obszarach pustynnych, pozwalają jedynie na rozwój traw i roślin zielnych. Roślinność ta rozwija się i rozkwita barwnymi kwiatami w kwietniu i maju, podczas upalnego lata żółknie i wysycha, a jesienią step brunatnieje i zamiera.

Step
Step

Strefa sucha

Występuje na pustynnych obszarach o bardzo niewielkich opadach i wysokich temperaturach, drzewa rosną tylko w oazach, gdzie mają dostęp do wody. Pospolite są tu odporne na susze karłowate krzewy, liczne kaktusy i inne sukulenty.

Strefa sucha
Strefa sucha
Strefa sucha

Tundra

leży w zimnym klimacie strefy arktycznej i subarktycznej. Ze względu na ciężkie warunki klimatyczne nie występują tu drzewa, a obszar ten porośnięty jest przez karłowate krzewinki, byliny, mchy i porosty. Rozwój roślinności zdeterminowany jest przez surowe warunki klimatyczne – podczas mroźnych i śnieżnych zim, gdy następuje noc polarna gleby tundrowe są stale zamarznięte (wieczna zmarzlina), a gwałtowny rozwój roślinności następuje wraz z nadejściem lata, gdy trwa dzień polarny, a gleba rozmarza na głębokość ok. 1 m.  Rośliny szybko rozwijają się, kwitną i wydają nasiona, by jak najlepiej wykorzystać krótki okres wegetacyjny.

Tundra
Tundra
Tundra
Pogoda
Odwiedź Łysy Młyn!
Wirtualna wycieczka po Łysym Młynie