Róża dzika (Rosa canina L.)

Charakterystyka, występowanie, wymagania, zastosowanie

Gatunek ten występuje w całej Europie, Azji i Afryce. W Polsce rośnie w całym kraju, również w rejonach górskich. Inna nazwa dzikiej róży to szypszyna. Nie ma dużych wymagań co do miejsca wzrostu, choć nie lubi stanowisk ciemnych, aby dobrze rosnąć potrzebuje jednak światła. Często zatem spotkamy ją na obrzeżach lasów, zarośli oraz pól.

Krzew ten dorasta do ok. 4 metrów wyskości, jego gałęzie są łukowato wygięte, a pędy gęsto pokryte hakowatymi kolcami. Owoce dzikiej róży, a dokładnie koralowoczerwona owocnia (gdyż to w niej ukryte są prawdziwe drobne orzeszki będące owocami) to bomba witaminy C, zawiera jej dziesięciokrotnie więcej, niż porzeczka czarna. Dlatego sok i herbatki z dzikiej róży stosowane są na wzmocnienie odporności oraz przy przeziębieniu i grypie. Owoce są również surowcem winiarskim, wyrabia się z nich dżemy, konfirtury i nalewki. Suszone pomagają przy biegunkach, chorobach nerek i wątroby. Od wieków również używa się płatków róż do wytwarzania olejków do produkcji perfum.

Podobnie jak inne krzewy leśne róża spełnia w lesie rolę biocenotyczną, jej owoce długo utrzymują się na na pędach i są przysmakiem ptaków i drobnych ssaków.

Liście i kwiaty

Liść róży składa się z nieparzystej liczby pojedynczych listków, czyli jest to liść złożony. Pojedyncze listki są eliptyczne, wydłużone, na brzegach ząbkowane i jaśniejsze od spodu. Kwiaty pojawiają się w czerwcu i w lipcu, są barwy różówej lub białej, pięknie i intensywnie pachną i są zebrane w na szypułkach po 1-3 sztuki.

Owoce

Owoce róży są ukryte w czerwonej owocni o długości ok. 2-3 cm. Dojrzewają w październiku i listopadzie, ale utrzymują się na pędach długo po opadnięciu liści na zimę. Skupione są na gałązkach po 1-3 sztuki. Owoce zwykle zbiera się po przymrozkach, gdyż stają się miękkie i łatwo oddają sok, jednak przemrożenie powoduje niszczenie witaminy C.

^{Fotografie pochodzą z serwisu Wikipedia, chyba że zaznaczono inaczej. Informacje zawarte na stronie pochodzą z: Krzewy polskich lasów – Wojciech Gil, Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski – Władysław Matuszkiewicz, Rośliny polskie – Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński, Słownik botaniczny – Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski, serwis Wikipedia.}