Powietrze atmosferyczne zawiera pewną masę pary wodnej. Skąd się bierze para wodna w powietrzu atmosferycznym? Parują naturalne zbiorniki wodne: rzeki, jeziora, oceany. Paruje woda ze sztucznych akwenów. Naturalny obieg wody również dostarcza wilgoci w postaci szronu, rosy, deszczu, gradu, śniegu. W każdym metrze sześciennym powietrza atmosferycznego zawarta jest pewna masa pary wodnej. Masa ta jest miarą wilgotności bezwzględnej. Odpowiada jej gęstość wyrażana w g/m³ albo prężność podawana w kPa.
Powietrze atmosferyczne jest poza wilgotnością scharakteryzowane przez podanie temperatury w skali Celsjusza (w Polsce) i ciśnienia powietrza w kPa.
Obecność pary wodnej w powietrzu czyni to powietrze mniej nasyconym parą wodną w słoneczny, upalny dzień lub prawie nasyconym parą wodną w dzień pochmurny i deszczowy. W przypadku pary wodnej nienasyconej w każdym metrze sześciennym powietrza może się jeszcze zmieścić pewna masa pary wodnej, by para była nasycona. Wilgotność bezwzględna nie informuje nas o tym jak bardzo masa pary wodnej zawartej w danej temperaturze w powietrzu różni się od stanu pary nasyconej. O tej różnicy informuje nas wilgotność względna. Wilgotność względna określa stosunek masy pary wodnej znajdującej się w danej objętości w powietrzu do masy pary, która nasyca tę objętość w tej samej temperaturze.
Wartości gęstości i prężności wodnej pary nasyconej w zależności od temperatury zebrane są w tablicach.
Mając daną prężność lub gęstość pary wodnej, zawartej aktualnie w jednym metrze sześciennym powietrza oraz odczytując z tablic prężność lub gęstość wodnej pary nasyconej w tej samej temperaturze można obliczyć wilgotność względną pary wodnej w temperaturze otoczenia.
Dlaczego wilgotność względna ma duże znaczenie higieniczne dla człowieka?
Prawidłowe działanie skóry i płuc wymaga wilgotności zawartej w granicach od 40% do 70%. Powietrze suche wywołuje zbyt szybkie parowanie skóry i gwałtowne uczucie pragnienia. W bardzo wilgotnym powietrzu parowanie odbywa się zbyt wolno i odczuwa się duszące uczucie upału. Aby człowiek mógł się dobrze czuć i sprawnie pracować powinna być zapewniona odpowiednia wilgotność pomieszczeń, w których przebywa. Zbyt duże zawilgocenie pomieszczeń zwiększa zachorowalność na choroby gośćcowe, zmiany w układzie stawowo – ruchowym i nieżyty dróg oddechowych. Wilgotność powietrza ma również wpływ na przebieg wielu reakcji chemicznych i procesów życiowych. Na wielu produktach żywnościowych możemy znaleźć napisy „przechowywać w suchym i chłodnym miejscu”. Duża zawartość pary wodnej w powietrzu sprzyja rozwojowi bakterii pleśni, przyspiesza reakcję utlenienia, korozję metali. Zbyt mała wilgotność przyspiesza parowanie, co w wielu przypadkach może nie być pożądane.
1. Używamy dwóch miar stopnia wilgotności: wilgotność bezwzględna i wilgotność względna.
2. Wilgotność bezwzględna jest to masa pary wodnej zawarta w 1 m³ powietrza, wyrażona w gramach. Wilgotność bezwzględna nie informuje nas o tym jak bardzo masa pary wodnej zawartej w danej temperaturze w powietrzu różni się od stanu pary nasyconej.
3.Wilgotność względna określa stosunek masy pary wodnej znajdującej się w danej objętości w powietrzu do masy pary, która nasyca tę objętość w tej samej temperaturze. Wilgotność względną wyrażamy w procentach.