Muszla osiąga długość od 2 do 4 cm. Jest w zarysie trójkątna, pokryta zygzakowatymi, ciemnymi pręgami.
Żyje w zbiornikach różnego typu – zarówno z wodą stojącą jak i płynącą. Znosi również zasolenie (do 5-6‰). Osiada całymi koloniami na dnie i zatopionych przedmiotach przyczepiając się do nich za pomocą koncholinowej nici bisiorowej. Jest to gatunek ekspansywny pochodzący z południowo-wschodniej Europy. Na obszar Polski został zawleczony w XVIII wieku.
Racicznica jest filtratorem i żywi się jednokomórkowymi glonami oraz cząstkami martwej materii organicznej.
Stanowi pokarm wielu ptaków, ryb oraz raków.
Racicznice są rozdzielnopłciowe. Jaja i plemniki uwalnianie są do wody, gdzie zachodzi zapłodnienie. Z jaj wylęga się wolnopływająca, planktonowa larwa typu weliger, która po kilku tygodniach osiada na dnie i przeobraża się w postać dorosłą.