Drzewa mogą zamierać z różnych przyczyn. Życie każdego drzewa ma swój naturalny kres. W zależności od gatunku, nasze rodzime drzewa dożywają do kilkuset lat. Jednakże te długowieczne drzewa są osłabiane czynnikami abiotycznymi oraz biotycznymi, skracającymi ich żywot. W lasach naturalnych, gdzie drzewa występują w skupieniach różnowiekowych oraz wielopiętrowych, oprócz zamierania drzew w wieku młodocianym w wyniku konkurencji o światło, drzewa po osiągnięciu pewnego, zaawansowanego wieku zamierają, ich żywotność i kondycja zdrowotna maleje, osłabione zostają także możliwości i reakcje obronne drzewa na różne czynniki chorobotwórcze. Mówimy, że drzewa wchodzą w fazę terminalną (starzenia się). Z czasem w takim lesie obserwujemy coraz więcej obumarłych drzew. Drzewa po zamarciu otwierają dostęp światła do dna lasu, przez co umożliwiają pojawienie się młodego pokolenia. Drzewa pod wpływem grzybów, które powodują rozkład drewna oraz wiatrów mogą się przewracać. Stają się siedliskiem życia wielu gatunków grzybów, śluzowców, bakterii, roztoczy, owadów, a także ptaków, ssaków czy mchów, a nawet nowych drzew.

Jednak najczęściej drzewa zamierają w wyniku zaatakowania ich przez owady, albo grzyby powodujące choroby, bądź czynniki abiotyczne np. długotrwałe susze, powodzie czy uderzenia piorunów. Rzeczywistość jest jednak bardziej skomplikowana — drzewa zamierają w wyniku kompleksowego działania wielu nakładających się na siebie czynników natury ożywionej i nieożywionej. Zwykle po oddziaływaniu jednego czynnika stresowego, np. długotrwałej suszy, lub wahania poziomu wód gruntowych drzewo reaguje obniżonymi zdolnościami reakcji odpornościowych, staje się łatwym obiektem do zasiedleń przez owady, czy grzyby powodujące choroby. To zasiedlanie może zachodzić na wszystkich częściach rośliny. Proces chorobowy prowadzący do zamierania drzewa jest zjawiskiem długotrwałym i powolnym. Tylko w przypadku młodych drzew i bardzo groźnych grzybów patogenicznych lub owadów mogą one zamierać nagle. Proces może być tak szybki, że czasami nie dochodzi do przebarwienia aparatu asymilacyjnego — wysycha i pozostaje zielony.

Fazy życia lasu naturalnego

Las naturalny jest najbardziej złożonym ekosystemem leśnym, w którym nieustannie zachodzą przeplatające się procesy rozwoju i zamierania drzew.

Etapy zamierania i rozpadu drzewa

Dowiesz się tu jak dostrzec oznaki zamierania drzewa oraz na jakim proces ten jest etapie, a także na czym polega rozkład drewna.