Budowa drewna - czy wiesz, że?- Ciekawostki o drewnie
- Drewno jest surowcem odnawialnym. Surowce kopalne takie jak ropa naftowa czy węgiel skończą się, drewno można produkować w sposób ciągły bez wyczerpywania zasobów.
- Drewno będące na wolnym powietrzu, ale osłonięte dachem, może spełniać swoje zadanie przez 20-150 lat.
- Drewno w pomieszczeniu gdzie panuje względnie stała temperatura i wilgotność może przetrwać nawet 2000 lat.
- Drewno ratuje atmosferę — 1 ha lasu iglastego wiąże w ciągu roku 4 tony dwutlenku węgla.
- Drewno pozwala zmniejszyć koszty ogrzewania — na ogrzanie 1 metra kwadratowego budynku w Polsce (z betonu i cegły) zużywa się 2-5 razy więcej energii niż w krajach skandynawskich, gdzie rozpowszechnione jest budownictwo drewniane.
- Najlżejszym użytkowym gatunkiem drewna na świecie jest balsa posiadająca masę w granicach 40-200 kg/m³. Masa balsy porównywalna jest do niektórych rodzajów styropianu którego metr sześcienny waży 10-40 kg.
- Najcięższym użytkowym gatunkiem drewna jest gwajak którego masa sięga 1250 kg/m³. Masa powyżej 1000 kg/ m³ oznacza, że drewno wrzucone do wody tonie.Wykorzystuje się go do wytwarzania ciężkich kul, a także baili – elementów bramki do gry w krykieta, materiał łożyskowy w połączeniach mechanicznych (np. mechanicznych maszynach do szycia) lub okrętowych łożyskach wału napędowego śruby (np. na okrętach podwodnych.
- Drewno z uwagi na korzystną relację masy do wytrzymałości nadaje się doskonale na konstrukcje. Pręt o przekroju 1 cm kwadratowego wykonany z drewna musiałby mieć długość kilkunastu kilometrów, aby zerwał się pod własnym ciężarem, taki sam pręt ze stali węglowej zerwałby się przy długości 10 km.
- Drewno w czasie pożaru wykazuje właściwości ostrzegawcze (trzeszczy). Konstrukcje drewniane palą się, ale zachowują właściwości nośne przez pewien przewidywalny czas. Konstrukcje np. z żelbetonu zwalają się nagle bez ostrzeżenia.
- Drewno stwarza korzystny mikroklimat we wnętrzu domu — przy temperaturze 20°C i względnej wilgotności powietrza 65%, drewno absorbuje 12% wilgotności i oddaje ją z powrotem, kiedy powietrze staje się bardziej suche.
- Leżący pień po kilku latach rozkładu magazynuje tyle wody, że można ją wyciskać z drewna jak z gąbki. Akumulacja wody może sięgać nawet 250% suchej masy pni.
- Przewodność cieplna – drewno w sposób bardzo ograniczony przewodzi ciepło, zatem jest dobrym izolatorem. Współczynniki przewodności cieplnej zależą od rodzaju drzewa i jego wilgotności.
- Obecnie najwyższa drewniana konstrukcja na świecie (111m), pracuje dla Centrum Ratownictwa Gliwice i innych systemów łączności. Jest to wieża antenowa Radiostacji Gliwickiej, zbudowana w roku 1935 przez niemiecką firmę Lorenz. Składa się z belek modrzewiowych łączonych 16.100 mosiężnymi śrubami.
- Siedziba Agory – wydawcy gazety wyborczej – jest to budynek biurowy, w którym zasadnicze części tego domu są zrobione z drewna. Cała fasada jest drewniana, również różne elementy żaluzji, trapów, tarasów. Drewno użyte w agorze na elewację, do produkcji okien, produkcji zewnętrznej żaluzji, jest to drewno, które nie jest impregnowane.
- W początkowym okresie osiedlania się ludów na naszej ziemi, drewno lipy było wykorzystywane do budowy ówczesnych domów. Jedyną z przyczyn wyboru tego drewna na te cele, była właśnie jego miękkość, podatna na obróbkę siekierami, toporami i piłami wykonanymi z kamienia, ponieważ nie znano wówczas jeszcze narzędzi metalowych. Kwiat lipowy i liście, to znane od dawna środki lecznicze razem z miodem lipowym.Lipy sadzono w dniu urodzin, a i śluby upamiętniano sadzeniem lip – często na granicy dwóch sąsiadujących gospodarstw oraz koło domostw i kościołów. Sadzeniem lip świętowano nie tylko doniosłe wydarzenia dla rodzin i rodów, ale także wydarzenia ważne dla danej okolicy, a nawet kraju. Stąd wiele lip poświęconych osobom i wydarzeniom.
- Rzeźby najczęściej powstają z lipy.Jej drewno jest miękkie, dlatego doskonale poddaje się dłutu, a jego woń pomieszaną z kadzidłem najczęściej poczujemy w drewnianym kościele. Najbardziej znanym dziełem wykonanym z drewna jest Ołtarz Mariacki w Krakowie, zrobiony z 500-letnich lip, które dzisiaj mają ponad tysiąc lat.
- Snycerz- rzeźbi w drewnie. Tej rzadkiej obecnie sztuki uczy w Zakopanym słynna szkoła im. Kenara, w której gościli tak znakomici artyści jak Matejko czy Witkiewicz. Z bogato zdobioną snycerką i postaciami figuralnymi produkuje się meble gdańskie. Wykonane z drewna dębowego. Materiał z którego są one produkowane musi być pierwszej jakości, pierwszego gatunku. Do każdego mebla podchodzi się indywidualnie.
- Szkutnik- używając drewna zwłaszcza dębu lub modrzewia buduje kutry rybackie lub inne jednostki pływające, które służą na morzy do 40 lat. Poszycie takiego kutra jest zrobione z modrzewia, natomiast wręgi zrobione są najczęściej z twardego drewna dębowego, bo poszycie przykręcane jest wkrętami do wręg. Drewno na poszycie musi być parowane. Chcąc taką jedną deskę zamontować to od wyrysowania do zamontowania mija 8-9 godzin (bardzo długo). Deska musi być wyrysowana z desek nie obrzynanych. Dlatego w szkutnictwie wykorzystuje się krzywiznę, czasami 2 cm czy 0,5 cm, jest to bardzo ważne, bo deska musi być długa. Jak nie ma krzywizny, to taka deska się nie nadaje.
- Intarsja – technika zdobienia polegająca na wstawianiu w drewnianą powierzchnię kształtów wyciętych z odpowiednio dobranych gatunków drewna. Okleiny popularnie nazywane fornirem, jest to skrawane drewno o grubości 0,4 - 0,8 mm, które na zasadzie wyszukiwania cech w drewnie (usłojenie, zabarwienie, sęczki, meandry itp.) składa się razem tworząc różne wzory – ornamenty. Dekoracje te tworzone są najczęściej z motywów geometrycznych lub roślinnych.
- Drewno było obecne w życiu codziennym od zawsze. Początkowo dawało poczucie bezpieczeństwa, ogrzewało, umożliwiało przygotowanie posiłków. Obecnie znajduje w naszym życiu ponad 30 tys. zastosowań. Sosna i świerk, modrzew mają zastosowanie w budownictwie, drewno jodły znajduje zastosowanie w snycerstwie, dąb używana jest do produkcji wysokiej klasy mebli a drewno bukowe ma szerokie zastosowanie do produkcji m.in. zabawek czy sprzętu kuchennego. Drewno brzozowe jest doskonałym materiałem stolarskim.
- Papier w dzisiejszych czasach to jeden z najważniejszych nośników informacji. Świadczą o tym statystyki. Przeciętny Europejczyk zużywa średnio 200 kg papieru rocznie. Amerykanin prawie 300 kg a najmniejsze zużycie papieru jest w Afryce. Wynosi jedynie 8 kg na osobę. W naszym kraju każdy z nas zużywa każdego roku ok. 100 kg papieru. W Polsce produkuje się go z drewna pochodzącego głównie z tzw. cięć pielęgnacyjnych. Jest to wycinanie drzew słabszych, wadliwych w celu umożliwienia wzrostu tym dorodnym.
- Drewno rezonansowe a przemysł muzyczny. Pierwszy instrument muzyczny został wykonany z drewna. Można się spierać czy były to afrykańskie dunduny zrobione z wypróchniałych w środku pni, czy też australijskie dzidżeridu - ogromny flet o długości 1-1,5 m używany przez Aborygenów tworzony z konarów eukaliptusa wydrążonego przez termity.Od najprostszych instrumentów pasterskich – piszczałek, fletów, trombit czy ligawek – po arcydzieła lutnictwa, takie jak skrzypce Stradivariusa, Amantiego czy też krakowskiego mistrza Groblicza – wszyscy korzystają z niezwykłych właściwości drewna. W przypadku gitar elektrycznych twardość drewna użytego do ich wyrobu decyduje o barwie dźwięku, jego gęstość wpływa na długość wybrzmienia, a masa przekłada się na szybkość ataku.
- Drewno jest surowcem odnawialnym co oznacza, że jego zasoby przy racjonalnej gospodarce leśnej się nie skończą. Państwa Unii Europejskiej zobowiązały się, że do 2020r. 20% energii wykorzystywanej w całej unii będzie pochodzić ze źródeł odnawialnych, dla nas oznacza to konieczność podwojenia zużycia drewna jako surowca opałowego. Jako opał najlepiej wykorzystywać drewno o największej gęstości, np. grab, buk czy dąb. Spalanie drewna w odpowiednio wysokiej temperaturze redukuje szkodliwe substancje zawarte w spalinach, a popiół drzewny jest pełnowartościowym nawozem naturalnym.
- Drewno w transporcie. Początek transportu lądowego wiąże się z wynalezieniem koła w Mezopotamii ok. 3 tyś. lat p. n.e. Wówczas ludzie powszechnie wykorzystywali drewno do budowy kół, wozów drabiniastych, chomąt i coraz bardziej skomplikowanych pojazdów. Drewno ma zastosowanie w transporcie lądowym również dzisiaj, ponieważ stalowe szyny leżą na drewnianych podkładach. Co ciekawe są one trzykrotnie bardziej trwałe od swoich betonowych odpowiedników. Drewno w transporcie wodnym miało bardzo duże znaczenie. Ludzie drążąc pnie tworzyli najprostsze łodzie (dłubanki). Potem pojawiły się tratwy, kajaki, dżonki, pirogi, galery, drakkary wikingów czy żaglowce różnych typów. Ile drewna było potrzebne do budowy statku? W 1838 r. car Mikołaj I kazał ściąć w Puszczy Białowieskiej 2135 dębów, 215 sosen masztowych i 700 sosen na poszycie – czyli ponad 3 tyś. drzew – na zaledwie dwa statki liniowe, których żywotność nie przekraczała 20 lat.
 |
 |
|
|
|
 |
 |
 |
 |
- Firma HRYN-bud z Wilkowa k/ Lęborka 17.05.2009 r. rekord Guinessa z cyklu „Najdłuższa deska świata”, tarcica pozyskana z drewna daglezji o wysokości ponad 50 m (dendrochronologicznie ustalono wiek drzewa na ok. 130lat): deska o długości 40,815 m i masie 1388 kg.
- Kliny z suchego drewna, polane H2O stosowano do rozsadzania skał min. przy wznoszeniu piramid
- Cardmaking – metoda tworzenia ozdobnych kartek, gdzie oprócz kolorowych papierów zastosowanie znajdzie wszystko, co twórca zechce wykorzystać, od stempli i dziurkaczy po wstążki, koraliki czy guziki.
- Decoupage – polegająca na przyklejaniu na odpowiednio przygotowaną powierzchnię wzoru wyciętego z papieru lub serwetki. Technika początkowo stosowana do ozdabiania mebli, później także pudełek czy przyborów toaletowych, obecnie staje się coraz bardziej popularna.
- Inkrustacja – technika zdobienia przedmiotów: sprzętów, mebli, dzieł artystycznych itp., polegająca na wykonywaniu wgłębień w podłożu i wklejaniu w nie odpowiednio przyciętych płytek z różnych materiałów, np. drewna, kości słoniowej, metalu, masy perłowej, kolorowych kamieni, złota itp. Płytki układane są we wzory figuralne, roślinne lub ornamenty np. geometryczne pasowe. Często spotkać można przykłady inkrustowanych dzieł w starożytnym Egipcie i Mezopotamii. Technika znana już w starożytności, sporadycznie używana w średniowieczu, rozpowszechniła się w renesansie. Najpierw we Włoszech, a następnie w całej Europie. Rozkwit tej techniki to XVII - XVIII wiek we Francji. Stosowana była do zdobienia skrzyń, szaf, stołów, stalli kościelnych, ambon, drzwi i boazerii.
Pogoda
Odwiedź Łysy Młyn!
Słowa kluczowe
